Chân dung văn học: Khi lịch sử được kể lại qua lăng kính của bạn bè
Bộ sách "Bạn Văn Bạn Mình" là hành trình khám phá thế giới văn học Việt Nam hiện đại qua những câu chuyện đời thường, những bức chân dung sống động của các cây bút tài hoa. Đặc biệt, cuốn "Chân dung văn học" là một trong những viên ngọc quý, mang đến cho độc giả cái nhìn độc đáo về những gương mặt lớn của nền văn học Việt Nam qua ngòi bút tinh tế của nhà văn, nhà báo Vũ Bằng.
Những câu chuyện về bạn bè, về văn chương
Vũ Bằng, một nhà văn tài năng, là người bạn đồng hành của nhiều thế hệ văn nghệ sĩ. Ông đã để lại cho đời một kho tàng văn học đồ sộ, bao gồm các tác phẩm tiểu thuyết, truyện ngắn, hồi ký, bút ký...
Cuốn "Chân dung văn học" là tập hợp những hồi ức của Vũ Bằng về các cây bút cùng thời như Ngô Tất Tố, Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Tuân, Nam Cao, Nguyễn Bính, Tô Hoài... Những chân dung văn học được ông viết dựa trên những hồi ức, tập trung vào từng cá thể cụ thể, mang đến cho độc giả cái nhìn chân thực về những con người, những tài năng, và cả những hạn chế của họ.
"Người ta có phải là thánh đâu mà hoàn toàn"
Vũ Bằng không ngại ngần bóc tách những mặt trái của các danh nhân văn học, bởi ông quan niệm rằng, nhà văn cũng là con người, ai cũng có mặt tốt mặt xấu, cái hay cái dở. Ông tin rằng, “Người ta có phải là thánh đâu mà hoàn toàn”, đặc biệt là những người “có tài thì có tật” - một lẽ tiền định, phổ biến, như thể Trời chẳng cho không ai một cái gì trọn vẹn bao giờ.
Chính bởi cách nhìn chân thực và đầy cảm thông ấy, Vũ Bằng đã mang đến những chân dung văn học gần gũi, đời thường, khiến độc giả cảm nhận rõ ràng con người đằng sau những tác phẩm văn học, những con người với những tâm tư, tình cảm, những vui buồn, những thành công và thất bại.
Người thường mang nghiệp văn chương
Tuy nhiên, Vũ Bằng cũng ý thức sâu sắc rằng, những người bạn của ông không chỉ là những “người thường” bình dị, mà là những người thường mang nghiệp văn chương, những người được "văn tinh chiếu mệnh, chiếu thân".
Trong mỗi chân dung, ông đều kết hợp hai khía cạnh: người thường và nghệ sĩ, tạo nên những bức tranh đầy màu sắc, khiến độc giả cảm nhận được sự giao thoa giữa cuộc sống đời thường và tâm hồn nghệ sĩ, giữa cái bình dị và cái phi thường.
Một bức tranh văn học thời đại
"Chân dung văn học" không chỉ là những câu chuyện về bạn bè, về văn chương, mà còn là một bức tranh văn học thời đại, phản ánh chân thực tình hình văn học cũng như không khí thời đại thuộc giai đoạn trước 1945, hoặc từ đó đến 1954 ở miền Bắc, và giai đoạn sau 1954 ở đô thị Sài Gòn.
Qua những chân dung văn học của Vũ Bằng, độc giả có thể hiểu rõ hơn về thế hệ văn nghệ sĩ tiền chiến, về dòng chảy văn học Việt Nam, về những biến động của xã hội và văn hóa trong những giai đoạn lịch sử quan trọng.
Lời kết
Cuốn "Chân dung văn học" là một món quà vô giá dành cho những ai yêu văn chương, yêu lịch sử, yêu những câu chuyện về con người, về cuộc sống. Đây là một tác phẩm đầy tính nhân văn, góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn học Việt Nam.
Trong Thương nhớ mười hai, Vũ Bằng viết về “mười hai cuộc đổi thay tiết trời, mười hai sự rung động uyển chuyển của năm tháng, của chim muông, của sắc đẹp, của hoa lá, của thương yêu, tình tứ” (Tự ngôn). Không chỉ đầy ắp những cảnh, những tình đắm đuối thiết tha, không chỉ duyên dáng và ý nhị kể biết bao câu chuyện về ẩm thực, thú vui, phong tục của miền Bắc, tùy bút này còn là một điển hình cho phong cách Vũ Bằng, đặc biệt với việc sử dụng câu từ tiếng Việt trong sáng, uyển chuyển, đầy nhạc tính. Một tùy bút đẹp như mơ. Mà đúng là giấc mơ.
Vũ Bằng viết Thương nhớ mười hai hơn một thập kỷ, từ tháng Giêng năm 1960 đến cuối năm 1971, trong căn nhà nhỏ ở Sài Gòn. Từ ngày rời Hà Nội năm 1954, ông chưa từng quay lại. Nửa đời xa quê hương, xa gia đình, xa người vợ tào khang, nhà văn viết chỉ dựa vào ký ức và mộng mơ về ngày cũ. Nửa đời người, Vũ Bằng sống trong nỗi sầu tương tư cố lý chưa bao giờ vơi ngớt.
Được đánh giá là một trong những tác phẩm đặc sắc nhất viết về Hà Nội, Thương nhớ mười hai đã từng được nhiều nhà xuất bản ấn hành trong những năm qua. Với mong muốn đưa đến tay bạn đọc một ấn phẩm tinh kỹ, trang nhã, trong bản in này, Đông A sử dụng phần văn bản từ cuốn Thương nhớ mười hai in lần đầu năm 1972 của nhà xuất bản Nguyễn Đình Vượng, được bổ sung minh họa cho cả mười ba chương, gồm mười hai chương về mười hai tháng trong năm và chương cuối - “Tết, hỡi cô mặc cái yếm xanh”.
Lấy cảm hứng từ tranh lụa Việt Nam giai đoạn đầu thế kỷ XX, họa sĩ trẻ Duy Hưng học hỏi cách tạo hình, cách sử dụng màu sắc ở tác phẩm của các họa sĩ huyền thoại một thời, đặc biệt là “Tứ kiệt trời Âu” Phổ - Thứ - Lựu - Đàm… Họ là những danh họa cũng từng sống cuộc đời xa quê. Cảm được điểm chung là sự khắc khoải, tiếc nhớ khôn nguôi dưới bề mặt câu chữ của nhà văn Vũ Bằng và tác phẩm của các danh họa, Duy Hưng tận tâm tái dựng trong minh họa Thương nhớ mười hai vẻ đẹp trong trẻo, nên thơ, mơ màng của Hà Nội, của miền Bắc một thời đã xa, và nét thanh nhã, cổ điển trong phong cách của những người nghệ sĩ. Trên từng trang minh họa, với sự hỗ trợ của kỹ thuật hiện đại, họa sĩ cố công trao đến người đọc cả cảm giác bay bổng, bâng khuâng của từng vân lụa trong tranh xưa.
Với bấy nhiêu gắng gỏi của người làm sách, mong rằng khi cầm ấn phẩm này trên tay, bạn đọc sẽ có được một đôi giờ đầy cảm xúc.
Thương nhớ mười hai nằm trong tủ sách Văn chương và Mỹ thuật của Đông A.
Giới thiệu tác giả: Vũ Bằng (1913 - 1984) là nhà văn, nhà báo Việt Nam nổi tiếng của thế kỷ XX. Ông tên thật là Vũ Đăng Bằng, quê gốc ở Hải Dương, nhưng sinh ra và lớn lên tại Hà Nội. Ông theo học trường Trung học Albert Sarraut (nay là trường THPT Trần Phú - Hoàn Kiếm) và lấy bằng Tú tài Pháp. Năm 16 tuổi, Vũ Bằng có truyện đăng báo và bắt đầu theo đuổi nghề viết lách với niềm say mê mãnh liệt. Một năm sau, ông xuất bản tác phẩm đầu tay Lọ Văn theo phong cách trào phúng. Thập niên 1930 và 1940, ông trở thành chủ bút tờ Tiểu Thuyết Thứ Bảy và thư ký tòa soạn tờ Trung Bắc Chủ Nhật. Từ cuối năm 1948, ông tham gia hoạt động trong mạng lưới tình báo cách mạng tại Hà Nội. Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, ông vào Sài Gòn, tiếp tục niềm đam mê viết lách trong lĩnh vực văn chương, báo chí và dịch thuật cho đến khi qua đời vào năm 1984.
Sinh thời, Vũ Bằng để lại nhiều tác phẩm giá trị như tiểu thuyết Bóng ma nhà mệ Hoát, hồi ký Bốn mươi năm nói láo và các tập tùy bút Miếng ngon Hà Nội, Thương nhớ mười hai. Năm 2007, nhà văn Vũ Bằng được truy tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
Nhận xét về tác phẩm:
“Dù phải thích ứng với hoàn cảnh chính trị như thế nào đấy, cuốn sách vẫn bày tỏ rất rõ tâm sự của một người con miền Bắc nhớ da diết quê hương ở bên kia ‘giới tuyến’. Chính tấm lòng ấy đã cùng với ngòi bút tài hoa của Vũ Bằng làm nên giá trị văn chương của tác phẩm này. Nó hấp dẫn chúng ta từng dòng, từng trang...” - Giáo sư Hoàng Như Mai
“Viết về Hà Nội, viết về đất nước quê hương, không ai có thể hơn Vũ Bằng. Bởi Vũ Bằng yêu Hà Nội, yêu đất nước quê hương khi mà ông đang sống ở Sài Gòn, cách Hà Nội chưa đầy hai giờ máy bay mà vời vợi ngàn trùng. Nỗi nhớ niềm yêu ấy là tuyệt vọng! Hơn thế nữa, bà Nguyễn Thị Quỳ, vợ hiền của ông, người đã góp phần quyết định làm nên một Vũ Bằng nhà văn, nhà báo, là nguồn cảm hứng văn chương của ông…” - Nhà văn Triệu Xu
“Văn hồi ký của ông là loại văn trữ tình, giàu chất thơ, hướng vào biểu hiện nội tâm, hướng về phong cảnh thiên nhiên bốn mùa xứ sở. Các câu văn tràn đầy cảm xúc, cảm giác tinh tế.” - Trích Từ điển văn học (Bộ mới)
“Gió về khuya lạnh hơn, như gợi những niềm xa vắng. Vợ đặt hai cây bài xuống chiếu và cười:
- Kết đây, ông ơi!
- Kết gì?
- Tốt đen! Tôi ăn kết tốt đen đây!
Người chồng thở dài, làm ra bộ thua, nhưng một lát sau xòe ra hai cây tốt đỏ, không nói gì. Và người vợ đỏ mặt lên - hai má tươi như hoa đào.
- Thế là bị đè rồi!
Người chồng đắc ý cười vang, nhấp thêm một chút nước trà sen; đoạn, thong thả lấy ngón tay cái và ngón tay trỏ nhón một chiếc bánh xuân cầu màu hoàng yến đưa lên miệng...”
“Nhớ lại có những đêm tháng mười ở Hà Nội, vợ chồng còn sống cạnh nhau, cứ vào khoảng này thì mặc áo ấm dắt nhau đi trên đường khuya tìm cao lâu quen ăn với nhau một bát tam xà đại hội có lá chanh và miến rán giòn tan, người chồng lạc phách đêm nay nhớ vợ cũng đóng cửa lại đi tìm một nhà hàng nào bán thịt rắn để nhấm nháp một mình và tưởng tượng như hãy còn ngồi ăn với người vợ thương yêu ngày trước, nhưng sao đi tìm mãi, đi tìm hoài không thấy […] Người chồng dừng lại, sợ chính bóng mình. Nước mắt anh lại ứa ra, và chảy dài theo lối đi lấp loáng một bông sao rụng.”
Truyện Nôm Lục Vân Tiên (ra đời khoảng năm 1854 lúc Nguyễn Đình Chiểu 32 tuổi , bản Nôm khắc in sớm nhất hiện ghi nhận được là do Quảng Thạnh Nam phát thụ, Duy Minh Thị đính chính, Tôn Thọ Tường trông nom, in ở Quảng Đông 1865),
Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!
Sách kỹ năng sống, Sách nuôi dạy con, Sách tiểu sử hồi ký, Sách nữ công gia chánh, Sách học tiếng hàn, Sách thiếu nhi