Tác Giả Nguyễn Hữu Sơn

Công Dân Giáo Dục - Tự Do, Quyền Và Nghĩa Vụ Công Dân Đầu Thế Kỷ XX

GIỚI THIỆU VỀ CUỐN SÁCH

Khái niệm “công dân” là “một lý tưởng mới”, “có sức mạnh vô cùng”, được tạo lập trên nền tảng tư tưởng tự do, bình đẳng, nhân đạo, công lý… vốn khác hẳn với quan điểm “thần dân” trong lịch sử xã hội phong kiến Việt Nam, nơi mà quyền lực đều nằm trong tay vua, quan. Đó là quan điểm xuyên suốt của Hoàng đạo qua chuyên đề “Công dân giáo dục” kéo dài nửa năm trên báo Ngày nay vào năm 1939. Chuyên đề mở đầu với bài khái lược “Mấy lời nói đầu” và kết thúc với bài số 16, “Nghĩa vụ công dân” tổng kết vấn đề.

Hoàng Đạo phân chia và xác định dấu mốc thời hiện đại bởi khả năng chuyển hóa thân phận con người “thần dân” tới giá trị “công dân”… Trong khi nhấn mạnh những quyền và “quyền hạn bất diệt” của con người, thì đồng thời Hoàng Đạo cũng chú ý tới mối quan hệ biện chứng tất yếu “nghĩa vụ của công dân là kết quả dĩ nhiên của quyền hạn của họ” và khẳng định: “Có quyền hạn mới có nghĩa vụ, có nghĩa vụ ắt phải có quyền hạn”, “đối với chính mình, công dân cũng có bổn phận”…

Hoàng Đạo đã chứng minh tầm vóc của mình là một nhà tư tưởng lỗi lạc với những bài viết đầy tính thời sự, phản ánh những vấn đề nóng bỏng của đất nước. Công dân giáo dục không chỉ là những trang viết chia sẻ về lịch sử, xã hội Việt Nam, mà còn giúp độc giả hiểu rõ hơn về khái niệm công dân, những quyền tự do, bình đẳng, quyền có tài sản, vai trò của giáo dục, pháp luật, chính trị trong việc bảo vệ quyền lợi của người dân.

Công dân giáo dục - Tự do, quyền và nghĩa vụ công dân đầu thế kỷ XX là tài liệu quý giá, mang đến cho độc giả cái nhìn sâu sắc và toàn diện về công dân, quyền tự do, xã hội, pháp luật và đất nước Việt Nam trong giai đoạn chuyển giao lịch sử đầy biến động. Cuốn sách không chỉ có giá trị như một tài liệu lịch sử, còn có ý nghĩa như một bộ chuyên khảo, giáo trình xuất sắc về vấn đề giáo dục công dân dưới thời thực dân nửa phong kiến giai đoạn nửa đầu thế kỷ XX và nhiều mặt còn có giá trị tham khảo cho ngày hôm nay.

VÀI NÉT VỀ TÁC GIẢ

Hoàng Đạo

Tên thật là Nguyễn Tường Long (16/11/1907 - 22/7/1948); nguyên quán làng Cẩm Phô, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam; sinh tại phố huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương… Ông là một thành viên của nhóm Tự Lực văn đoàn. Ông còn có các bút danh Tứ Ly, Tường Minh.

Hoàng Đạo viết nhiều phóng sự, tiểu phẩm, tản văn, hài đàm, luận thuyết châm biếm giới quan lại, mở mang dân trí qua các chuyên mục “Trước vành móng ngựa”, “Bùn lầy nước đọng”, “Vấn đề thuộc địa”, “Vấn đề cần lao”, “Vấn đề nhân công”, “Người và việc”, “Công dân giáo dục”…

Tác phẩm chính của Hoàng Đạo có: Trước vành móng ngựa (phóng sự, 1938), Mười điều tâm niệm (luận thuyết, 1939), Bùn lầy nước đọng (luận thuyết, 1940), Con đường sáng (tiểu thuyết, viết chung với Nhất Linh, 1940), Tiếng đàn (tập truyện ngắn, 1941)…

Boxset Du Ký Việt Nam Trên Nam Phong Tạp Chí (Bộ 2 Cuốn)

Những đóng góp của Tạp chí Nam Phong (1917 - 1934) trong việc xây dựng một nền quốc văn mới, phổ biến học thuật, giới thiệu những tư tưởng triết học, khoa học, văn chương, lịch sử… của cả Á và Âu trong những năm đầu của thế kỷ XX là điều đã được ghi nhận. Tồn tại 17 năm, từ năm 1917 đến năm 1934, Nam Phong tạp chí đã thực sự để lại một dấu ấn tinh thần trong tâm trí của nhiều độc giả. Với uy tín của một tờ báo chuyên về học thuật, uy tín của một học giả làm chủ nhiệm kiêm chủ bút như Phạm Quỳnh, Nam Phong tạp chí đã được sự cộng tác của nhiều cây bút từ Bắc vào Nam. Mục Du ký trên tạp chí cũng không là một ngoại lệ. Những tên tuổi viết cho mục này như Phạm Quỳnh, Nguyễn Bá Trác, Huỳnh Thị Bảo Hòa, Đông Hồ, Mộng Tuyết… sau này đều được lịch sử văn học lưu danh. Và chính bản thân người khởi xướng ra mục này là Phạm Quỳnh đã có những tác phẩm du ký xuất sắc mà ngày nay với độ lùi ngót một thế kỷ, khi đọc lại, người đọc vẫn thấy thích thú, hào hứng.

Có thể khẳng định, những bài du ký trên Nam Phong tạp chí không chỉ có giá trị về mặt văn học mà còn có giá trị trên nhiều phương diện khác như khảo sát địa lý, lịch sử, văn hóa, phong tục tập quán… phản ánh được những tâm tư, tình cảm, ước vọng của con người, qua đó, phần nào khắc họa được chân thực chân dung xã hội của một thời đại. Trên ý nghĩa này, công trình sưu tầm, giới thiệu những bài du ký trên Nam Phong tạp chí của PGS.TS. Nguyễn Hữu Sơn, một chuyên gia có uy tín trong giới nghiên cứu văn học Việt Nam, là một công trình xứng đáng nhận được sự quan tâm sâu rộng không chỉ của công chúng yêu văn học mà còn của các nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa, xã hội.

1. Boxset Du Ký Việt Nam Trên Nam Phong Tạp Chí (Bộ 2 Cuốn)

2. Phí Bảo Quản Hàng Hoá